Mẩn Ngứa Do Gan: Nguyên Nhân, Triệu Chứng & Cách Xử Lý
Bài viết tham vấn bởi: Ông Nguyễn Thành Sử, truyền nhân đời thứ 4 dòng họ Lương y Nguyễn Văn Thơm, chuyên gia Đông y về Gan và Thận - Tiết niệu tại Dược Bình Đông
Mẩn ngứa là một vấn đề da liễu thường gặp, gây khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Một trong những nguyên nhân tiềm ẩn gây mẩn ngứa mà ít người để ý là các vấn đề về gan. Vậy mẩn ngứa do gan là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách xử lý ra sao? Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết.
1. Gan và Vai Trò Quan Trọng
Gan là một cơ quan nội tạng lớn, đảm nhiệm nhiều chức năng thiết yếu, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe:
Thanh lọc máu và thải độc: Gan lọc máu, loại bỏ độc tố, chất thải từ quá trình trao đổi chất, thuốc, rượu và các chất độc khác.
Sản xuất dịch mật: Dịch mật giúp tiêu hóa và hấp thụ chất béo.
Chuyển hóa dinh dưỡng: Gan chuyển hóa carbohydrate, protein và chất béo từ thức ăn thành năng lượng và các chất dinh dưỡng.
Khi chức năng gan suy giảm, quá trình thải độc bị ảnh hưởng, độc tố tích tụ trong máu, gây ra nhiều vấn đề sức khỏe, trong đó có mẩn ngứa.
2. Mẩn Ngứa Do Gan: Cơ Chế Hình Thành
Mẩn ngứa do gan không phải là một bệnh riêng biệt mà là triệu chứng do các vấn đề về gan. Cơ chế hình thành bao gồm:
Tích tụ độc tố: Khi gan không thể loại bỏ độc tố hiệu quả, chúng tích tụ trong máu và kích thích các đầu mút thần kinh dưới da, gây ngứa.
Tăng axit mật: Rối loạn chức năng gan, đặc biệt là ứ mật (tắc nghẽn dòng chảy mật), có thể làm tăng axit mật trong máu, gây kích ứng da và ngứa, đặc biệt ở lòng bàn tay và bàn chân.
Viêm và tổn thương gan: Các bệnh gan gây viêm và tổn thương tế bào gan, giải phóng các chất trung gian gây viêm, góp phần vào tình trạng ngứa.
3. Các Nguyên Nhân Chính
Nhiều bệnh lý về gan có thể gây mẩn ngứa, bao gồm:
Viêm gan (virus A, B, C, D, E, do rượu, thuốc, tự miễn): Viêm gan làm tổn thương tế bào gan, suy giảm chức năng gan và gây mẩn ngứa.
Xơ gan: Giai đoạn cuối của nhiều bệnh gan mãn tính, khi mô gan bị thay thế bằng mô sẹo, gây suy giảm chức năng gan nghiêm trọng và ngứa dữ dội.
Ứ mật (Cholestasis): Tắc nghẽn dòng chảy mật từ gan xuống ruột, khiến mật tích tụ trong gan và máu, gây ngứa.
Gan nhiễm mỡ (NAFLD/NASH): Tích tụ mỡ quá mức trong gan, có thể tiến triển thành viêm gan và gây mẩn ngứa.
Bệnh gan tự miễn (PBC, PSC): Hệ miễn dịch tấn công gan, gây tổn thương và ngứa.
Ung thư gan: Cả ung thư gan nguyên phát và thứ phát đều có thể gây mẩn ngứa.
4. Triệu Chứng Nhận Biết
Triệu chứng chính của mẩn ngứa do gan là ngứa, có thể đi kèm các triệu chứng khác:
Ngứa: Ngứa có thể toàn thân hoặc khu trú (tập trung ở một vùng), thường nặng hơn vào ban đêm.
Biểu hiện trên da: Có thể không có biểu hiện rõ ràng, chỉ có vết xước do gãi. Một số trường hợp có thể xuất hiện mẩn đỏ, mụn nước, sẩn cục.
Các triệu chứng khác: Vàng da, vàng mắt (do tăng bilirubin), mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn, đau bụng trên bên phải, nước tiểu sẫm màu, phân nhạt màu.
5. Chẩn Đoán
Việc chẩn đoán cần được thực hiện bởi bác sĩ. Các phương pháp bao gồm:
Hỏi bệnh sử và khám lâm sàng: Bác sĩ hỏi về tiền sử bệnh, triệu chứng, thói quen sinh hoạt và khám tổng quát.
Xét nghiệm máu: Xét nghiệm chức năng gan (ALT, AST, GGT, ALP, Bilirubin, Albumin), xét nghiệm virus viêm gan.
Chẩn đoán hình ảnh: Siêu âm gan, chụp CT hoặc MRI gan.
Sinh thiết gan (trong một số trường hợp): Để xác định chẩn đoán chính xác.
6. Cách Xử Lý và Hỗ Trợ Giảm Ngứa
Điều trị mẩn ngứa do gan cần tập trung vào điều trị bệnh lý về gan. Bên cạnh đó, có thể áp dụng các biện pháp hỗ trợ giảm ngứa:
Điều trị bệnh gan: Tùy thuộc vào từng bệnh gan, bác sĩ sẽ có phác đồ điều trị phù hợp (thuốc kháng virus cho viêm gan virus, thuốc lợi mật cho ứ mật...).
Giảm ngứa:
Thuốc kháng histamine.
Cholestyramine.
Kem dưỡng ẩm.
Tránh gãi.
Chườm mát.
Thay đổi lối sống: Chế độ ăn uống lành mạnh (hạn chế chất béo bão hòa, đường, rượu bia; tăng cường rau xanh, trái cây), tập thể dục, duy trì cân nặng hợp lý.
7. Chế độ ăn uống cho người bị mẩn ngứa do gan
Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ chức năng gan và giảm nhẹ triệu chứng:
Tăng cường rau xanh và trái cây: Cung cấp vitamin, khoáng chất, chất xơ và chất chống oxy hóa.
Ưu tiên protein nạc: Thịt gà không da, cá, đậu, trứng, các loại hạt. Hạn chế thịt đỏ và thịt chế biến sẵn.
Hạn chế chất béo bão hòa và cholesterol: Tránh thực phẩm chiên rán, đồ ăn nhanh, mỡ động vật.
Hạn chế đường và thực phẩm chế biến sẵn:
Uống đủ nước:
Tránh rượu bia:
Một số thực phẩm có lợi cho gan: Atiso, nghệ, tỏi, trà xanh, bưởi, táo.
8. Phòng Ngừa
Phòng ngừa mẩn ngứa do gan chủ yếu tập trung vào bảo vệ sức khỏe gan:
Tiêm phòng vaccine viêm gan A và B.
Thực hành tình dục an toàn.
Không dùng chung vật dụng cá nhân.
Hạn chế hoặc tránh uống rượu bia.
Duy trì lối sống lành mạnh.
Khám sức khỏe định kỳ và kiểm tra chức năng gan.
Kết luận
Mẩn ngứa do gan là một triệu chứng cần được quan tâm, vì nó có thể là dấu hiệu của bệnh lý gan. Việc nhận biết sớm các triệu chứng, chẩn đoán và điều trị kịp thời là rất quan trọng. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và điều trị tốt nhất.
Thông tin của Dược Bình Đông (Bidophar)
Địa chỉ: 43/9 Mễ Cốc, Phường 15, Quận 8, Thành phố Hồ Chí Minh
Showroom: 22 Đường số 10, Phường 11, Quận 6, Thành phố Hồ Chí Minh
Hotline: 028.39.808.808
Nhà cung cấp: 028.66.800.300
Phòng kinh doanh: 028.66.800.100 - 028.66.800.200
Email: info@binhdong.vn
Nền tảng Social của Dược Bình Đông
Fanpage: https://www.facebook.com/binhdong.vn/
Instagram: https://www.instagram.com/binhdong.vn/
Tiktok: https://www.tiktok.com/@binhdong_official
Twitter: https://twitter.com/duocbinhdongvn
Producthunt: https://www.producthunt.com/@duocbinhdong
Behance: https://www.behance.net/duocbinhdongvn
3speak: https://3speak.tv/user/duocbinhdong
Trang mua hàng chính hãng
Tiki: https://tiki.vn/thuong-hieu/duoc-binh-dong.html
Shopee: https://shopee.vn/bidophar1950
Lazada: https://www.lazada.vn/shop/duoc-binh-dong-store
Đường đến Dược Bình Đông
Xem tại đây: https://maps.app.goo.gl/j2hp5TqJjJpJxFNL9
0コメント